کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
نتایج زیر ناقص است. برای مشاهدهٔ موارد بیشتر روی دکمه کلیک نمایید. جستوجوی بیشتر
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
گشت شب پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
دژم
لغتنامه دهخدا
دژم . [ دُ ژَ / دِ ژَ ] (ص ) پژمان و اندوهگن و از غم فروپژمرده . (از لغت فرس اسدی ). افسرده و غمگین و اندوهناک و رنجور و بیمار و آشفته . (از برهان ). افسرده و اندوهگین . (از جهانگیری ). آشفته و بددماغ ، که گویند در اصل دژن بوده است به معنی آشفته و خش...
-
گیتی افروز
لغتنامه دهخدا
گیتی افروز. [ اَ ] (نف مرکب ) روشن کننده ٔ دنیا. فروزنده ٔ دنیا : چنین گفت آن کس که پیروز گشت سر بخت او گیتی افروز گشت . فردوسی .که بهرام بر ساوه پیروز گشت به رزم اندرون گیتی افروز گشت . فردوسی .مخالف تو اگر شمع گیتی افروز است چو شمع یک شبه عمرش بود ...
-
دل انگیز گشتن
لغتنامه دهخدا
دل انگیز گشتن . [ دِ اَ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) دل انگیز شدن . دلفریب گشتن . || انگیزنده ٔ دل شدن : مرغ دل انگیز گشت باد سمن بیز گشت بلبل شب خیز گشت کبک گلو برگشاد.منوچهری .
-
تیره گشتن
لغتنامه دهخدا
تیره گشتن . [ رَ/ رِ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) تیره شدن . تیره گردیدن . سیاه و ظلمانی گشتن شب . تیره و تاریک گشتن : سپه بازگردید چون تیره گشت که چشم سواران همی خیره گشت . فردوسی .همی گفت از اینگونه تا تیره گشت ز دیدار چشم یلان خیره گشت . فردوسی . || خجل گ...
-
در
لغتنامه دهخدا
در. [ دَ ] (حرف اضافه ) ظرفیت را رساند خواه ظرفیت مکانی و خواه زمانی ، و آن یا حسی و واقعی است و یا فرضی و عقلی . کلمه ٔ ارتباطست به معنی درون ، میان ، در میان ، فی و مابین . (ناظم الاطباء). به معنی فی عربی است . (از آنندراج ). به معنی جوف است و درون...
-
دیگر
لغتنامه دهخدا
دیگر. [ گ َ ] (ص ، اِ) صفت مبهم شخص یا شیئی که قبلاً بیان کرده اند. مخفف آن دگر است که بیان میکند شخص یا چیزی را علاوه بر شخص و چیزی که پیش بیان کرده اند. این کلمه هنگامی که صفت باشد گاه مانند دیگر صفتها موصوف آن حذف و «دیگر» جانشین آن میشود و علامت ...
-
دل افروز گشتن
لغتنامه دهخدا
دل افروز گشتن . [ دِ اَ گ َ ت َ] (مص مرکب ) دلفروز شدن . افروزنده و روشن کننده ٔ دل شدن . || خرم شدن . شادان شدن : شب تیره از روی تو روز گشت ز بویت جهانی دل افروز گشت . فردوسی .آمد گه نوروز و جهان گشت دل افروزشد باغ ز بس گوهر چون کیله ٔ کیال .فرخی .
-
دگر
لغتنامه دهخدا
دگر. [ دِ گ َ ] (ق ) مخفف «دیگر» است که به معنی باز باشد. چون اضافه به چیزی کنند افاده ٔ غیریت و تکرار و تفنن و تعدد کند. (برهان ) (آنندراج ). لفظ دگر افاده ٔ معنی عطف و تکرار کند چنانچه گویند زید دمی بنشست و دگر برخاست و رفت ، لیکن اکثر چنانست که صد...
-
پیداگشتن
لغتنامه دهخدا
پیداگشتن . [ پ َ / پ ِگ َ ت َ ] (مص مرکب ) ظاهر شدن . پیدا شدن : چو شب گشت پیدا و شد روز تارشد اندر شبستان کی نامدار. فردوسی .نخست آفرین کرد بر دادگرکزو گشت پیدا بگیتی هنر. فردوسی .پادشاهی عادل و مهربان پیدا گشت . (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 38).ازین حورعی...
-
رمال
لغتنامه دهخدا
رمال . [ رِ ] (ع اِ) ج ِ رَمْل . ریگها. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد).ج ِ رَمْلة. (دهار). رجوع به رَمْل شود : فرازگشت نشیب و نشیب گشت فرازرمال گشت رماد و رماد گشت رمال . قطران تبریزی .ایشان چو روز روشن و بدخواهشان چو شب ایشان سحاب رحمت و گیتی همه رما...
-
زرد گشتن
لغتنامه دهخدا
زرد گشتن . [ زَ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) زرد شدن . افسرده و رنگ پریده گشتن . زردگونه شدن از درد و غم و جز آن : آبی مگر چو من ز غم عشق زرد گشت وز شاخ همچو چوک بیاویخت خویشتن . بهرامی (یادداشت بخط مرحوم دهخدا).همه زردگشتند و پرچین به روی کسی جنگ دیوان نکرد...
-
صیدگیر
لغتنامه دهخدا
صیدگیر. [ ص َ/ ص ِ ] (نف مرکب ) شکارگیر. آنچه صید بچنگ آرد. صیدشکر : کجا گشت شاهین او صیدگیرز شاهی گردون برآرد نفیر. نظامی .روز صیادم بد و شب پاسبان تیزچشم و صیدگیر و دزدران .مولوی .
-
نادید گشتن
لغتنامه دهخدا
نادید گشتن . [ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) ناپدید شدن . ناپیدا شدن . از نظر ناپدید شدن . پنهان شدن : روز چون قارون همی نادید گشت اندر زمین شب چو اسکندر همی لشکر کشید اندر زمان .فرخی .
-
خرقه گشتن
لغتنامه دهخدا
خرقه گشتن . [ خ ِ ق َ / ق ِ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) پاره گشتن . دریده شدن . چاک شدن : چون خرقه گشت بر کَتِف شب ردای قارشد غرق در غلاله ٔ زر فرق کوهسار.اثیر اخسیکتی (از آنندراج ).
-
تار و تنگ
لغتنامه دهخدا
تار و تنگ . [رُ ت َ ] (ص مرکب ، از اتباع ) تیره و تار. سخت تیره . تاریک و سخت : ز گشت دلیران بر آن دشت جنگ چو شب گشت آوردگه تار و تنگ . فردوسی .- تار و تنگ آوردن ؛ تیره و تار کردن . تاریک و سخت ساختن : به انبوه لشکر بجنگ آوریدبر ایشان جهان تار و تنگ...