کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
احقاق پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
جستوجوی دقیق
-
احقاق
لغتنامه دهخدا
احقاق . [ اَ ] (ع اِ) ج ِ حُقّه .
-
احقاق
لغتنامه دهخدا
احقاق . [ اِ ] (ع مص ) بر حق بداشتن . (تاج المصادر). بحقیقت بدانستن . (تاج المصادر). درست دانستن و یقین کردن امری را. (منتهی الارب ). || بسه سال کامل رسیدن بَکره و حقه گردیدن . || حق گفتن . (منتهی الارب ). || احقاق رَمیة؛ کشتن شکار را. || غلبه کردن ک...
-
جستوجو در متن
-
شوشتری
لغتنامه دهخدا
شوشتری . [ ت َ ] (اِخ ) سیدنوراﷲ فرزند شریف مرعشی (شهید ثالث ). از نویسندگان شیعه ٔ امامیه و معروف به مبارزه ٔ با اهل تسنن و قاضی لاهور بود و در نتیجه ٔ اتهام به زندقه به دستور جهانگیرخان وی را به تازیانه بستند تا جان سپرد (در سال 1019 هَ . ق . 1610/...
-
دیاننده
لغتنامه دهخدا
دیاننده . [ دَ ن َن ْ دَ ] (اِخ ) معروف به سوامی دیاننده (از 1824 تا 1884 م .) مصلح دینی هندی . مؤسس فرقه ٔ دینی «آریا سمج » و معتقد به خدایی غیرشخصی و به «ودا» و مخالف بت پرستی بود برای احقاق حق فرقه ٔ نجس ها و زنان بیوه مبارزه نمود. ناطق زبردستی ب...
-
نظام الدین اصفهانی
لغتنامه دهخدا
نظام الدین اصفهانی . [ ن ِ مُدْ دی ن ِ اِ ف َ ] (اِخ ) (قاضی ...) از علمای امامیه قرن هفتم و معاصر با خواجه نصیرالدین طوسی است ، در عراق منصب قضا داشته و قصایدی در مدح شمس الدین صاحب دیوان سروده است ، اشعاری در مناقب اهل بیت دارد، از آن جمله است :ﷲ د...
-
واحد
لغتنامه دهخدا
واحد. [ ح ِ ] (اِخ ) (میرزا شاه تقی ...) از شعرا و اجله ٔ سادات و نقبای آن دیار (اصفهان ) است و مدتی به تمشیت امور شرعی گیلان و مشهد مقدس رضوی مشغول و در آن شغل به کم طمعی و احقاق حق مشهور بوده است و این اشعار از اوست :ای نور دیده رفتی و بی نور دیده ...
-
قاضی مکه
لغتنامه دهخدا
قاضی مکه . [ ی ِ م َ ک ْ ک َ ] (اِخ ) فضل اﷲبن روزبهان حنفی اشعری اصفهانی ، ملقب به پاشا. از اعاظم علمای عامه و جامع معقول و منقول و قاضی رسمی مکه و مدینه و بسیار متعصب بود. وی کتاب ابطال الباطل را در رّد کتاب کشف الحق علامه ٔ حلی نوشت و قاضی نوراﷲ ک...
-
قاضی نوراﷲ شوشتری
لغتنامه دهخدا
قاضی نوراﷲ شوشتری . [ رُل ْ لا هَِ ت َ ] (اِخ ) ابن سید شریف الدین شوشتری مرعشی سیدی است جلیل که نسب وی با بیست ویک واسطه به سید علی مرعشی . و با بیست وشش واسطه به حضرت زین العابدین میرسد.وی از اعاظم علمای اسلام در عصر صفویه و فقیه اصولی ،محدث رجالی ...
-
انصاف دادن
لغتنامه دهخدا
انصاف دادن . [ اِ دَ ] (مص مرکب ) عدالت کردن . داد دادن . احقاق حق کردن . (ناظم الاطباء) : لکن اگر انصاف خواهد داد بوسهل حمدونی بجوانی روز از پادشاهی چون سلطان محمود، ساخت و نواخت یافته است . (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 397).ما چون ولیعهد پدریم این مجاملت ...
-
برحق
لغتنامه دهخدا
برحق . [ ب َ ح َ ] (ص مرکب ) (از: بر + حق ) براستی و فی الواقع. البته و حقیقتاً. (ناظم الاطباء). || محق . بحق ؛ امام برحق ؛ دین بر حق : خواجه ٔ بزرگ داند که خداوند در این گفتار برحق است . (تاریخ بیهقی ص 397 چ ادیب ). امیر گفت در این باب هرچه می گوید ...
-
پوزانیاس
لغتنامه دهخدا
پوزانیاس . [ پ ُ ] (اِخ ) مردی مقدونی الاصل از محل اُریس تیس از قراولان پادشاهی فیلیپ پادشاه مقدونیه . وی بعلت صباحت منظر مورد توجه پادشاه بود. اما بزودی دریافت که پوزانیاس نام دیگری نیز محبوب شاه است و از این جهت روزی بدو گفت : «ای که مردی و هم زن و...
-
حقه
لغتنامه دهخدا
حقه . [ ح ُق ْ ق َ / ق ِ ] (از ع ، اِ) تحریفی از اوقیه و وقیة. || دراهواز مساوی است با 280 مثقال ، و چهل حقه یک هندروت است . || امروز در عراق حقه ، معادل است با28282 لیور انگلیسی . (یادداشت مرحوم دهخدا). || حقه ، یا حقه ٔ وافور؛ ظرفی خرد به اندازه ٔ ...
-
رشوه
لغتنامه دهخدا
رشوه . [ رِش ْ / رُش ْ وَ / وِ ] (از ع ،اِ) پاره . (نصاب الصبیان ). پاره و بلکفده یعنی آنچه بر کسی دهند برای کار ناروا و غیرمشروع و رشوه ای که با قاضی می دهند، بُلْکَفْد یا بِلْکِفْد نیز گویند. (ناظم الاطباء). دادن مالی به کسی برای انجام دادن مقصود خ...
-
عدل
لغتنامه دهخدا
عدل . [ ع َ ] (ع اِمص ) مقابل ستم . مقابل بیداد. داد. (دستوراللغة). مقابل جور. ضد جور. نقیض جور. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). مقابل ظلم . نصفت . قسط. عدالت . انصاف . امری بین افراط و تفریط. (از قطرالمحیط) (از اقرب الموارد). مساوات در مکافات به نیکی...