واژه بستنی که شکل اصلی آن پئیستهنی (پئیس=شیر+تهن=یخ+ی=پسوند نسبت) است به معنای شیر یخزده یا برفشیر است همانطور که آنرا در افغانستان شیریخ و در تاجیکستان یخماس و در انگلستان icecream و در سنسکریت برفشیر पयोहिम payohima مینامند. در سنسکریت لغت پئیس به معنای شیر به شکل payas पयस् و لغت تهن به معنای یخ برف یخزده snow frost ice به شکل तुहिन tuhina ثبت شده است.
یکی از جشن هایی که در گناباد باستان وجود داشت ، جشن بخشایش گناهان در آیین گبری بود.این جشن در فصل زمستان برگزار میشد و مصادف با بارش سومین برف زمستانی بود. در آیین گبری اعتقاد بر این بوده که برف اول و دوم نماد گناهان و گناهکاری های بشر میباشد و برف سوم برف تطهیر و پاکسازی آدم از گناهان سال گذشته است.برف و باران نباریدن در زمستان را نشانه خشم و نفرین خدایان از گناهکاری های سنگین بشر و روی برگرداندن آنها از بشر میدانستند. در حد فاصل ریختن سه برف ارتو (گبر اعظم ، پیر موءبدان ، مسئول برقراری ارتباط انسانها با نورگاه دیو(خدا) ، خادم خدایان) به اجرای مراسم مذهبی و آیینی دعا میپرداخت و در صبحگاه ریزش برف سوم مردمان از خانه ها به بیرون ریخته و پس از نیایش توسط ارتو به جشن و خوشگذرانی و رقص میپرداختند.یکی از خوراکی های آیینی که در این مراسم استفاده میشد و وجهه مذهبی داشت ، مخلوط برف و شیره بوده که برف شیر گفته میشده و اعتقاد بر این بوده که میل کردن آن پاکی آسمانها از گناه را در وجود انسان جای داده و گناهان شخص را میشوید. برف اول را برف کلاغ و برف دوم را برف گنجشک گویند که این برداشته از نوع فضولات این دو و میزان کثیفی آنهاست، و همچنین کلاغ ها و گنجشک ها مقدار زیادی برف میخورند و این باعث کثیفی برف با منقار و فضولات آنها میشود..برف شیر پدر بستنی های سنتی و مدرن میباشد.
کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
واژه پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.