نابغه ٔ شیبانی . [ ب ِ غ َ ی ِ ش َ ] (اِخ ) عبداﷲبن مخارق بن سلیم بن حضیرة بن قیس معروف به نابغه ٔ شیبانی ، از قبیله ٔ بنی شیبان است و از شاعران بدوی و معاصر و مداح دولت اموی است . در بادیه زندگی می کرد. و هر چندگاه به شام می آمد و خلفای بنی امیه را مدیحتی میگفت وصلتی میگرفت ومیرفت . از ممدوحان ویند: عبدالملک مروان و فرزندانش و در حق ولید نیز مدایح فراوانی دارد. صاحبان تذکره ها او را نصرانی مذهب دانسته اند ، بدلیل اشارات و اصطلاحات نصرانی فراوانی که در اشعارش یافته می شود، صاحب ریحانة الادب آرد: به اقتضای عصبیت مذهبی در اشعارخود از انجیل و رهبان و دیگر اصطلاحات مذهبی نصرانیت بسیار یاد کرده است ، امامصحح الاغانی طبع بیروت بدلیل ابیاتی از این گونه :
و تعجبنی اللذات ثم یعوجنی
ویسترنی عنها من اﷲ ساتر
ویزجرنی الاسلام والشیب والتقی
و فی الشیب و الاسلام للمرء زاجر.
او را مسلمان دانسته است .
بدوران ولیدبن یزید، به سال 120 هجری درگذشت . این ابیات از قصیدتی است که در مجلس عبدالملک انشاد کرده است :
آلیت جهداً و صادق قسمی
برب عبد تُجنه الکرح
یظل یتلوالانجیل یدرسه
من خشیة اﷲ قلبه طفح ُ
لابنک اولی بملک والده
و نجم من قد عصاک مطّرح
داود عدل فاحکم بسیرته
ثم ابن حرب فانهم نصحوا
وهم خیار فاعمل بسنتهم
و احی بخیر و اکدح کماکدحوا .
و نیز رجوع شود به :
ضحی الاسلام ص 304، عقدالفرید ج 3، الاعلام زرکلی ج 2 و 3، تاریخ آداب اللغةالعربیه ج 1 ص 303، دائرةالمعارف الاسلامی ، ریحانةالادب ج 4 ص 138، اغانی ج 7 ص 104 و 105، قاموس الاعلام ج 6 ص 4533،
کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
واژه پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.