حایطالعجوز. [ ی ِ طُل ْ ع َ ] (اِخ ) دیواری است بر کرانه ٔ نیل در مصر. احمدبن اسحاق گوید:آنرا زنی پیر در زمان قدیم بساخت و سبب آن بود که آن پیرزن یگانه پسری داشت که طعمه ٔ شیر شد پس پیرزن گفت دیواری خواهم کشید که درندگان را از رسیدن به نیل بازدارد و آن دیوار طلسم بود، و تمثال اقالیم را به هیئت و وزن و زی ّ خویش و صورت مردمان و چارپایان و سلاحی که مردم آنجا دارند و راه هر اقلیم به مصر در آن تصویر کرد، و نیز گویند: این دیوار میان نوبه و صعید برای آن بنا شده است که مانع از هجوم مردم نوبة به صعید گردد و برخی گویند پادشاهان دستور ساختن این دیوار را به درازی سیصد فرسنگ دادند و عده ای گویند بین فرما تا اسوان سی روزه راه است تا بین ایشان و حبشیان حاجز باشد. قاضی ابوعبداﷲ قضاعی گوید: حائطالعجوز، از عریش تا اسوان زمین مصر را از شرق و غرب احاطه کرده است . دیگران گویند: چون خداوند فرعون را غرق کرد، در کشور مصر جز زنان و بردگان و مزدوران از اشراف و رجال کسی باقی نماند، و زنان اشراف را ناخوش بود که مردی از بردگان و مزدوران بپادشاهی نشیند، ناچار زنی بنام دلوکة دختر ریّا را بتخت مصر نشانیدند. او صاحب عقل و ذکاء و از خاندان اشراف بود و صد سال عمر داشت . ملکه ترسید که پادشاهان دیگر وقتی از کمی رجال مصر خبر یابند بر او حمله کنند. پس زنان اشراف را گرد آورده گفت : تاکنون هیچگاه کسی جرأت حمله به مصر نداشته لیکن اکنون بزرگان ما از میان رفته اند، و ساحران که سبب چیرگی ما بودند نابود شدند و من چنان بینم که دیواری بر گرد کشور بکشیم تا ما را از خطر حمله ٔ بیگانگان نگاه دارد. پس کنار رود نیل دیواری بساخت که همه ٔ کشور مصر را احاطه کرد و همه ٔ کشت زارها و شهرها و دیه ها را در میان گرفته بود و نزدیک آن خلیجی (خندقی ) بساخت و در آن آب انداخت و بر آن پلها بست ،و در فاصله ٔ سه میل به سه میل دیده گاهها و اسلحه خانه های بزرگ و میان آنها دیده گاههای کوچک تر مهیا ساخت .و سپاهیان بگماشت و به ایشان دستور داد تا هرگاه بخطری متوجه شوند زنگ ها را بصدا درآورند و اگر شب باشدبر بلندیها آتش افروزند تا زودتر خبر به مرکز رسد. و ساختمان این دیوار شش ماه بکشید چه عده ٔ بسیاری درآن کار کردند و آثار این دیوار تاکنون در نواحی صعید باقی است . پس دلوکه زنی ساحر بنام تدورة را احضار کرد و بفرمود تا برای محافظت مصر از حمله ٔ بیگانگان ساختمان طلسمی معروف به «برابی » را در میان شهر منف (منفیس ) بساخت . پس دلوکه بیست سال سلطنت کرد و درگذشت . (معجم البلدان ج 3 ص 204 و 205). آثار و انقاض این دیوار در عصر مقریزی پدیدار بوده و یکی از عجائب بیست گانه ٔ کشور مصر بشمار میرفته . (قاموس الاعلام ترکی ).
کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
واژه پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.