ابن جنی . [ اِ ن ُ ج ِن ْ نی ] (اِخ ) ابوالفتح عثمان . ادیب و نحوی موصلی . شمنی در حاشیه ٔ مغنی گوید پدر او جنی رومی و مملوک سیلمان بن فهد ازدی بود. و گویند جنی معرب گنی کلمه ٔ رومی است . مولد ابن جنی شهر موصل پیش از سال 300 هَ .ق . است و او چهل سال ملازم صحبت ابوعلی فارسی بوده و از او نحو و تصریف آموخته و پس از وی خلیفه ٔ او گشته و در بغداد بجای ابوعلی بتدریس پرداخته است . وفات او به بغداد به سال 392 روی داده است . و سید رضی در علوم ادبیه شاگرد او بوده . ابن جنی وقتی در حلب بدربار سیف الدوله و زمانی بفارس به خدمت عضدالدوله ٔ دیلمی پیوسته است . او را در فن خویش تصانیف بسیار است ، از جمله : کتاب لمع که متعارف و متداول بوده و بر آن شروح بسیار نوشته اند. کتاب خصائص . کتاب سرالصناعة. کتاب المنصف . کتاب التلقین . کتاب التعاقب . کتاب الکافی فی شرح القوافی . کتاب التذکرةالاصبهانیة. کتاب المقتضب . کتاب التصریف الملوکی . و ابن الندیم کتب ذیل را نیز بدو نسبت می کند و از کتب فوق جز از لمع و تلقین و تعاقب نام نمی برد: کتاب التعاقب فی العربیه . کتاب المعرب . کتاب التلقین . کتاب اللمع. کتاب الفسر لشرح دیوان ابی الطیب . کتاب الفصل بین الکلام الخاص و العام . کتاب العروض والقوافی . کتاب جمل اصول التصریف . کتاب الوقف و الابتداء. کتاب الالفاظ من المهموز. کتاب المذکر و المؤنث . کتاب تفسیر المراثی الثلاثه و القصیدة الرائیة للشریف الرضی . کتاب معانی ابیات المتنبی . کتاب الفرق بین کلام الخاص و العام .
کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
واژه پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.