کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
قیاسات پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
جستوجوی دقیق
-
قیاسات
لغتنامه دهخدا
قیاسات . (ع اِ) ج ِ قیاس : هی من قضایا التی قیاساتها معها؛ و آن را در موردی گویند که احتیاج به استدلال و آوردن دلیل و برهان نباشد. رجوع به قیاس شود.
-
جستوجو در متن
-
اقیسة
لغتنامه دهخدا
اقیسة. [ اَق ْ ی ِ س َ ] (ع اِ) ج ِ قیاس . قیاسات . رجوع به قیاس شود.
-
خین کب
لغتنامه دهخدا
خین کب . [ ک ُ ] (علامت اختصاری ) در منطق رمز است برای : «اختلاف مقدمتین و کلیت کبری » در انتاج شکل دوم قیاسات . (یادداشت مؤلف ).
-
قیاس مرکب
لغتنامه دهخدا
قیاس مرکب . [ س ِ م ُ رَک ْ ک َ ](ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) (اصطلاح فقه ) چون قیاسات بسیار بر اثبات یک حکم مجتمع شود آن را مرکب نخوانند، بلکه قیاسات مرکبه آن را گویند که نتایج بعضی مقدمات بعضی باشد تا به آخر یک مطلوب حاصل آید و چون هر قیاسی را دو مقدمه ...
-
منطقیه
لغتنامه دهخدا
منطقیه . [ م َ طِ قی ی َ ] (ع ص نسبی ) تأنیث منطقی : قیاسات منطقیه . (یادداشت مرحوم دهخدا). رجوع به منطقی (معنی اول ) شود.
-
قیاس بسیط
لغتنامه دهخدا
قیاس بسیط. [ س ِ ب َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) نوعی از قیاس . قیاس یا بسیط بود یا مرکب . قیاسات بسیط بر حسب قسمت نوعی دو قسم بود: اقترانی یا استثنائی (اساس الاقتباس ). رجوع به قیاس اقترانی و قیاس استثنایی شود.
-
قیاس ظنی
لغتنامه دهخدا
قیاس ظنی . [ س ِ ظَن ْ نی ] (ترکیب وصفی ، اِمرکب ) (اصطلاح فقه ) قیاسی است که قیاس کننده به نتیجه ٔ قیاس خود قطع نداشته باشد. اقسام قیاس ظنی از این قرار است : 1 - قیاس شبه . 2 - قیاس مستنبطالعله ٔ ظنی . 3 - تنقیح مناط ظنی . 4 - قیاس اولویت ظنی . فقها...
-
رواسیم
لغتنامه دهخدا
رواسیم . [ رَ ] (ع اِ) کتابهای وقت جاهلیت . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (از معجم متن اللغة). || ج ِ رَوسَم . (از معجم متن اللغه ) (المنجد). رجوع به روسم شود. || در قیاسات خطابی آنچه به حسب ظن منتج بود نه بحقیقت آن را رواسیم خوانند. (اساس الاقتبا...
-
منتجه
لغتنامه دهخدا
منتجه . [ م ُ ت ِ ج َ ] (ع ص ) تأنیث منتج . نتیجه دهنده : شاعری صناعتی است که شاعر بدان صناعت اتساق مقدمات موهمه کند و التئام قیاسات منتجه . (چهارمقاله ص 42). اما ذکا آن بود که از کثرت مزاولت مقدمات منتجه ، سرعت انتاج قضایا و سهولت استخراج نتایج ملک...
-
دلامبر
لغتنامه دهخدا
دلامبر. [ دِ] (اِخ ) ژان باتیست ژوزف (1749 - 1822 م .). منجم و ریاضیدان فرانسوی . از سال 1807م . استاد کولژ دوفرانس بود. با «مشن » طول قوس نصف النهار بین بارسلون و دونکرک را اندازه گیری کرد. محاسبات نجومی عمده ای مخصوصاً در باب حرکت اورانوس بعمل آورد...
-
ذایعات
لغتنامه دهخدا
ذایعات . [ ی ِ ] (ع اِ) خواجه در اساس الاقتباس ضمن صنف نهم از اصناف شانزده گانه ٔ مبادی قیاسات تحت عنوان مشهورات حقیقی مطلق گوید: و بباید دانست که نه هر مشهوری صادق بود، بل مقابل مشهور شنیع بود، و مقابل صادق کاذب ، و صادق هر چند بحکم اغلب مشهور بود، ...
-
قیاس شعری
لغتنامه دهخدا
قیاس شعری . [ س ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) (اصطلاح منطق ) آنچه از تألیف اقوال حادث شود افادت تخیل کند بر وجهی که خواهند و در موضعی که خواهند و آن را قیاسات شعری خوانندو تعلقش بیشتر به امور جزوی بود، مانند: خطابت و فایده ٔ آن حدوث انفعالات نفسان...
-
قیاس قطعی
لغتنامه دهخدا
قیاس قطعی . [ س ِ ق َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) (اصطلاح فقه ) و آن قیاسی است که برای قیاس کننده عملاً قطع به نتیجه ٔ قیاس حاصل شود. اقسام قیاس قطعی عبارتند از: قیاس منصوص العله ، قیاس مستنبطالعله ٔ قطعی ، تنقیح مناط قطعی و قیاس اولویت قطعی . تقریباً ...
-
محسوسات
لغتنامه دهخدا
محسوسات . [ م َ ] (ع ص ، اِ) ج ِ محسوسة. اموری که به حواس ظاهره ادراک شوند و آنها شامل مذوقات مشمومات ، ملموسات ، مبصرات و مسموعات اند. مقابل معقولات . حس شدنی ها. رجوع به محسوس شود. صفت نخست از مبادی قیاسات . (اساس الاقتباس ص 345). رجوع به مبادی قیا...