کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
نتایج زیر ناقص است. برای مشاهدهٔ موارد بیشتر روی دکمه کلیک نمایید. جستوجوی بیشتر
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
راوق پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
عطرفزای
لغتنامه دهخدا
عطرفزای . [ ع ِ ف َ ] (نف مرکب )عطرفزا. عطرفزاینده . افزاینده ٔ خوشبوی : بید بسوز و باده کن راوق و لعل و باده راچون دم مشک و بید عطرفزای تازه بین .خاقانی (دیوان چ سجادی ص 458).
-
ربیعی
لغتنامه دهخدا
ربیعی .[ رَ ] (ص نسبی ) منسوب به ربیع. بهاری : پالوده ٔ راوق ربیعی خاک قدم تو از مطیعی . نظامی .- قصیده ٔ ربیعی ؛ قصیده ای که در آن وصف بهار کنند. بهاریه .
-
روحبخش
لغتنامه دهخدا
روحبخش . [ ب َ ] (نف مرکب ) آنچه روح می بخشد و زنده میکند. کنایه از روح انگیز و مفرح است . روانبخش : بیاساقی آن راوق روحبخش بکام دلم درفشان چون درفش . نظامی .ای عاشق گداچو لب روحبخش یارمیداندت وظیفه ، تقاضا چه حاجت است .حافظ.
-
بید سوخته
لغتنامه دهخدا
بید سوخته . [ دِ ت َ / ت ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) زغال درخت بید که آنرا برای تصفیه ٔ شراب بکار برند : زان می گلگون که بید سوخته پروردبوی گل و مشک بید خام برآمد. خاقانی .مجلس غم ساخته است و من چو بید سوخته تا بمن راوق کند مژگان می پالای من .خاقانی ...
-
کوداب
لغتنامه دهخدا
کوداب . (اِ) دوشاب است که آن را از شیره ٔ انگور پزند. (از برهان ) (ناظم الاطباء). به فارسی رب عنب است . (فهرست مخزن الادویه ). به فارسی رب عنب است که نیز به فارسی دوشاب گویند. (از آنندراج ). کوشاب . (برهان ) (آنندراج ) : نتوان کرد از کدو کوداب نه ز ر...
-
کلوخ انداز
فرهنگ فارسی عمید
(اسم، صفت) [قدیمی] kolux[']andāz ۱. کسی که سنگ یا کلوخ به سوی کسی میاندازد: ◻︎ چو کردی با کلوخانداز پیکار / سر خود را بهدست خود شکستی (سعدی: ۷۶).۲. (اسم) سوراخی در بالای قلعه و حصار که از آنجا سنگ و کلوخ به جانب دشمن میانداختند.۳. (اسم، اسم م...
-
می پالا
لغتنامه دهخدا
می پالا. [ م َ / م ِ ] (نف مرکب ) می پالاینده . پالاینده ٔ می . که باده را بپالاید. صافی که با آن می بپالایند : هیبتش در کاسه ٔ سر خصم راهم ز خون خصم می پالای باد. خاقانی .دیده می پالا و گیتی خاک پای جرعه های این بر آن خواهم فشاند. خاقانی .مجلس غم سا...
-
پیر مغان
لغتنامه دهخدا
پیر مغان . [ رِ م ُ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) بزرگ مغان یعنی پیشوایان دین زرتشتی . پیشوای مجوسیان . || مالک و رهبان دیر. || ریش سفید میکده . پیر می فروش : ای پیر مغان دل شما مرغان آمد شد ما دگر نرنجاند. خاقانی .می که پیر مغان ز دست نهادجز بپور مغان ...
-
پالونه
لغتنامه دهخدا
پالونه . [ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) پالوانه . (برهان ). پالاوان . پالاون . پالونیه . ترشی پالا. سماق پالا. آلتی که بدان چیزها را صافی کنند و بپالایند. غلل . (دهار). ناطب . ناطبه . منطب . مصفاة. (دهار) (تفلیسی ). آبکش . پرویزن . صافی . جایگاهی از کرباس ...
-
سفال
لغتنامه دهخدا
سفال . [ س ُ/ س ِ ] (اِ) گیلکی «سوفال » . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). معروف است که ریزه ٔکوزه سبوی شکسته باشد. (برهان ). آوند گلی و خزف . (غیاث ). اسم فارسی خزف است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). گل پخته . (الفاظ الادویه ) : و بام خانه هاشان [ خانه های طب...
-
صادق
لغتنامه دهخدا
صادق . [ دِ ] (ع ص ) نعت فاعلی از صدق . راستگو. مقابل کاذب . راست گوینده . ج ، صادقون ، صادقین : این دو صادق خرد و رأی که میزان دلندبر پی عقرب عصیان شدنم نگذارند. خاقانی .گفتی که چو خاقانی عشاق بسی دارم صادق تر از او عاشق بنمای کدام است آن . خاقانی ...
-
کلوخ انداز
لغتنامه دهخدا
کلوخ انداز. [ ک ُ اَ ] (نف مرکب ) آنکه کلوخ به جانب دیگران پرتاب کند. (فرهنگ فارسی معین ) : به خود گفتا جواب است این نه جنگ است کلوخ انداز را پاداش سنگ است . نظامی (خسرو و شیرین ص 271).چو کردی با کلوخ انداز پیکارسر خود را به نادانی شکستی . سعدی .جواب...
-
معصفر
لغتنامه دهخدا
معصفر. [ م ُ ع َ ف َ ] (ع ص ، اِ) چیزی که به گل کاجیره آن را رنگ کرده باشند، چه عُصفُر گل کاجیره است . (غیاث ) (آنندراج ). رنگ کرده به عصفر. به کاژیره (گل کافشه ) رنگ کرده . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). به عصفر زرد یا سرخ شده .- ثوب معصفر ؛ جامه به ک...
-
بید
لغتنامه دهخدا
بید. (اِ) درختی است مشهور و آن را به عربی صفصاف خوانند. (برهان ) (از ناظم الاطباء). درختی است از تیره ٔ بیدها و جنسهای بسیار دارد مانند سفیدو زرد و بید معلق و همه ٔ جنسهای این نوع دارای ماده ٔ سالی سین هستند که در مداوای درد مفاصل مؤثر است و ضد تب م...
-
ریز
لغتنامه دهخدا
ریز. (ص ،اِ) خرده و ذره . هر چیز خرد و بسیار کوچکی که مانندگرد باشد. (ناظم الاطباء). خرده و ریزه . (از برهان ).پاره ای از چیزی . (آنندراج ). خرد. مقابل درشت . بسیارکوچک . سخت خرد. کوچک . (یادداشت مؤلف ) : ترا گفتند از این بازار بگذر خاک بیزی کن که ا...