کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
مخل پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
جستوجوی دقیق
-
مخل
لغتنامه دهخدا
مخل . [ م ُ ](ع اِ) (اصطلاح علم الحیل ) تخته ٔ گرد یا هشت گوشه ای است که به وسیله ٔ آن اجسام سنگین را به حرکت درمی آورند. شیوه ٔ کار چنین است که زیر جسم سنگینی را که بایدجابجا شود، حفر می کنند و سر مخل را در آن گودال می گذارند، آنگاه سر دیگر را محکم ...
-
مخل
لغتنامه دهخدا
مخل . [ م ُ خ َل ل ] (ع ص ) (اصطلاح دیوان سپاه ) آن سپاهی است که نامش از دیوان حذف شده و دوباره ثبت نشده است . (مفاتیح العلوم چ بنیاد فرهنگ ص 66).
-
مخل
لغتنامه دهخدا
مخل . [ م ُ خ ِل ل ] (ع ص ) خلل اندازنده . (آنندراج ).فاسدکننده . ویران کننده . (ناظم الاطباء). اخلال کننده . اطناب ممل چنانکه ایجاز مخل نه از فصاحت باشد. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به اخلال شود. || اضطراب کننده . آشوب کننده . اعتراض کننده و ف...
-
جستوجو در متن
-
ابومخلیون
لغتنامه دهخدا
ابومخلیون . [ اَ م ُ ] (اِمرکب ) سنگ که زیر مُخْل نهند سهولت تحریک ثقل را.
-
بارم
لغتنامه دهخدا
بارم . [ رَ ] (اِ) بیرم . یکی از اصناف مخل است . (مفاتیح العلوم خوارزمی ). و آن آلت درازی است آهنین و جز آن که بدان سنگ را حرکت دهند. اهرم .
-
آرام سوز
لغتنامه دهخدا
آرام سوز. (نف مرکب ) مخل و بهم زننده ٔ آسایش : بگریه دایه را گفتا چه روز است تو گوئی آتشی آرام سوز است .(ویس و رامین ).
-
بار خاطر
لغتنامه دهخدا
بار خاطر. [ رِ طِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) مخل صحبت ، واقف گوید : بار خاطر شدیم یاران راچو ثمر داد نخل یاری ما. (ازآنندراج ).و رجوع به مجموعه ٔ مترادفات ص 324 و «بار» معنی 6 شود.
-
بیروستایی عید کردن
لغتنامه دهخدا
بیروستایی عید کردن . [ ک َ دَ ] (مص مرکب ) کنایه از عیش بی مخل و بیمدعی . (انجمن آرا) : بسی کوشیدم اندر پادشایی که تا عیدی کنم بیروستایی . نظامی .رجوع به بیرستای عید شود.
-
پس سر نمودن
لغتنامه دهخدا
پس سر نمودن . [ پ َ س ِ س َ ن ُ / ن ِ / ن َ دَ] (مص مرکب ) کنایه از روگردانیدن بخجالت باشد و کسی را که مخل طبیعت باشد بلطایف الحیل از سر وا کردن . (برهان قاطع). روگردانیدن از خجالت . (فرهنگ رشیدی ).
-
خار پیراهن
لغتنامه دهخدا
خار پیراهن . [ رِ هََ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) کنایه از مخل و موذی است . (آنندراج ) : خار پیراهن فانوس شود رشته ٔ شمعجا به هر بزم که آن آتش سوزان دارد.فطرت (از آنندراج ).
-
ممل
لغتنامه دهخدا
ممل . [ م ُ م ِل ل ] (ع ص ) ملول کننده . (غیاث اللغات ) (آنندراج ). رنج آور و بستوه آورنده . (ناظم الاطباء). ملال آور. (یادداشت مرحوم دهخدا).- اطناب ممل ؛ تطویل کلام چنانکه ملال آورد. مقابل ایجاز مخل . ایجاز مخل و اطناب ممل از بلاغت نیست . (یادداشت ...
-
خلاندن
لغتنامه دهخدا
خلاندن . [ خ َ دَ ] (مص ) درج کردن . نشاندن . داخل کردن . در میان نهادن . بزور داخل کردن . خرد کردن . خلانیدن . (یادداشت بخط مؤلف ) : هر خسته ای که راست شود جز بدین مبندهر بسته ای که کژ شودت جز بدان مخل . سوزنی .همی در خلاندی بپهلوی من . سعدی .|| مح...
-
زیادی
لغتنامه دهخدا
زیادی . (ص نسبی ) فاضل . فضول . و بمعنی بسیاری غلط است . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). چیز اضافی و مخل و بی مصرف یا خارج از حد. گویند: «پشت دست فلان کس که زخم بود گوشت زیادی آورده است ». (فرهنگ عامیانه ٔ جمال زاده ). در تداول عوام فارسی زبانان ، فضله : ...
-
استراکیسمس
لغتنامه دهخدا
استراکیسمس . [ اُ م ُ ](یونانی ، اِ) استراسیسم .کلیس تنس پس از تبعید پیزیستراتیدس (509 ق . م .) در آتن قانونی وضع کرد که بموجب آن افراد مدینه می توانستند هر کسی را که استبداد و یا جاه طلبی او مخل آزادی عمومی است به ده سال تبعید محکوم سازند. چنین حکمی...