کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
عقل جمعی پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
واژههای مشابه
-
کامل عقل
لغتنامه دهخدا
کامل عقل . [ م ِ ع َ ] (ص مرکب ) کامل العقل . رجوع به کامل العقل در همین لغت نامه شود : دستوروزراء کامل عقل و منشور حکماء صاحب تجربه را منسوخ گردانید. (حبیب السیر چ طهران جزء سوم از ج 3 ص 125).چون به پادشاهی نشست ، هیچ از آداب و آیین ملک نمیشناخت و ک...
-
کشیده عقل
لغتنامه دهخدا
کشیده عقل . [ ک َ / ک ِدَ / دِ ع َ ] (ص مرکب ) ابله . احمق . گول . (ناظم الاطباء) (فرهنگ شعوری ج 2 ورق 249). بی وقوف . (آنندراج ).
-
سبک عقل
لغتنامه دهخدا
سبک عقل . [س َ ب ُ ع َ ] (ص مرکب ) تنک خرد. سخیف . بی خرد. کم عقل .
-
شوریده عقل
لغتنامه دهخدا
شوریده عقل . [ دَ / دِ ع َ ] (ص مرکب ) که خردی تباه دارد. مجنون . شوریده رای : رجل ربیک ؛ مرد شوریده عقل در کار خود. تیار؛ مرد متکبر شوریده عقل لاف زن . (منتهی الارب ).
-
عقل اول
لغتنامه دهخدا
عقل اول . [ ع َ ل ِ اَوْ وَ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) رجوع به ترکیب «عقل اول » در معنی فلسفی و در معنی تصوف عقل شود.
-
عقل پریدن
لغتنامه دهخدا
عقل پریدن . [ ع َ پ َ دَ ] (مص مرکب ) زایل شدن عقل . از بین رفتن خرد : اینقدر عقلی که داری گم شودسر که عقل از وی بپرد دم شود. مولوی .و رجوع به مثل «عقل از سر کسی پریدن » در ذیل عقل شود.
-
عقل داشتن
لغتنامه دهخدا
عقل داشتن . [ ع َ ت َ ] (مص مرکب ) خردمند بودن . بهوش بودن . عاقل بودن : تا عقل داشتم نگرفتم طریق عشق جایی دلم برفت که حیران شود عقول . سعدی .یکی گفت هیچ این پسر عقل و هوش ندارد، بمالش به تعلیم گوش . سعدی .متحیر نه در جمال توام عقل دارم بقدر خود قدری...
-
عقل فعال
لغتنامه دهخدا
عقل فعال . [ ع َ ل ِ ف َع ْ عا ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) رجوع به ترکیب «عقل فعال » ذیل عقل شود.
-
عقل کل
لغتنامه دهخدا
عقل کل . [ ع َ ل ِ ک ُل ل ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) به معنی عقل اول است که کنایه از نور محمدی و جبرئیل و روح و عرش عظیم باشد. (برهان ) (غیاث ). عقل اول از عقول عشره ٔ مشائیین . علت اولی . (یادداشت مرحوم دهخدا). رجوع به عقل اول شود : ای سایه ٔ حق که ...
-
عقل کلی
لغتنامه دهخدا
عقل کلی . [ ع َ ل ِ ک ُل ْ لی ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) عقل کل . (غیاث اللغات ) (آنندراج ). رجوع به عقل کل و عقل اول شود : عقل کلی که از تو یافته راه هم ز هیبت نکرده در تو نگاه .نظامی .
-
عقل افزا
لغتنامه دهخدا
عقل افزا. [ ع َ اَ ] (نف مرکب ) عقل افزاینده . افزاینده ٔ خرد و هوش : ای بخاراعقل افزا بوده ای لیکن از من عقل و دین بربوده ای .مولوی .
-
عقل پذیر
لغتنامه دهخدا
عقل پذیر. [ ع َ پ َ ] (ن مف مرکب ) عقل پذیرنده . آنچه عقل آن را بپذیرد : این معنی عقل پذیر نیست ، یعنی عقل از قبول معنی آن ابا دارد. (یادداشت مرحوم دهخدا).
-
عقل دزد
لغتنامه دهخدا
عقل دزد. [ ع َ دُ ] (نف مرکب ) آنکه عقل را دزدد. آنکه یا آنچه خرد را برباید. عقل ربا : وان می عقل دزد هم نقب زند سرای غم لاجرمش صفیر خوش چنگ سرای نو زند.خاقانی .
-
عقل ربا
لغتنامه دهخدا
عقل ربا. [ ع َ رُ ] (نف مرکب ) عقل رباینده . زداینده ٔ عقل . مُذهب العقول .
-
عقل رس
لغتنامه دهخدا
عقل رس . [ ع َ رَ ] (نف مرکب ) عقل رسنده . به سن تمییز رسیده .- عقل رس شدن ؛ در تداول خانگی ، به سنی که تمییز نیک از بد توان کردن رسیدن . به سنی بالغ شدن که عقل بر او حکومت کند. به درجه ٔ مردی یا زنی رسیدن . به سن رشد و تمییز رسیدن . رشد و تمییز بوا...