کاربر عزیز نسخه جدید واژهیاب در دسترس است. در تاریخ ۳۰ اردیبهشت فعالیت این نسخه از سایت متوقف خواهد شد و نسخه جدید جایگزین میگردد. اگر از دفترواژه استفاده میکردید لازم است از آن بکاپ تهیه فرمایید چرا که این مورد به نسخه جدید منتقل نخواهد شد.
خطای سرور
متأسفانه سرور با خطا مواجه شد. مشکل را بررسی میکنیم و به زودی حل خواهیم کرد.
عاقل و فرزانه پیدا نشد!
- از درستی املای واژهٔ نوشتهشده مطمئن شوید.
- شکل سادهٔ لغت را بدون نوشتن وندها و ضمایر متصل بنویسید.
- این جستوجو را در فرهنگهای دیگر انجام دهید.
-
واژههای مشابه
-
عاقل عاقل
لغتنامه دهخدا
عاقل عاقل . [ ق ِ ل ِ ق ِ ] (ص مرکب ) خردمند کامل عیار. تمام عاقل . عاقل که از قانون خرد بهیچوجه یکسو نشود : خاقانی از این راه دورنگی بکران باش یا عاقل عاقل زی یا غافل غافل .خاقانی .
-
عاقل فریب
لغتنامه دهخدا
عاقل فریب . [ق ِ ف ِ / ف َ ] (نف مرکب ) فریب دهنده ٔ عاقل . آنکه خردمند را بفریبد مفتون سازنده . سخت فربینده : اگرچه نار سیمین گشت سیبم همان عاشق کش عاقل فریبم .نظامی .
-
عاقل مرد
لغتنامه دهخدا
عاقل مرد. [ ق ِ م َ ] (ص مرکب ، اِ مرکب ) در تداول عامه کسی را گویند که دوران جوانی را گذرانده باشد.
-
جستوجو در متن
-
فرزانه
لغتنامه دهخدا
فرزانه . [ ف َ ن َ / ن ِ ] (ص ) حکیم . دانشمند. عاقل . (برهان ). بخرد. فرزان . فیلسوف . مقابل دیوانه . (یادداشت به خط مؤلف ). در زبان پهلوی فرزانک ، در هندی باستان پْرَ، پیشوند به معنی پیش + جان یا جانتی به معنی شناختن و فهمیدن . قیاس کنید با جان در...
-
نافرزانه
لغتنامه دهخدا
نافرزانه . [ ف َ ن َ / ن ِ ] (ص مرکب ) ناهوشمند. ناهوشیار. || نابخرد. جاهل . نادان . مقابل فرزانه به معنی حکیم و دانشمند و عاقل و دانا.
-
یافث اغلان
لغتنامه دهخدا
یافث اغلان . [ ف ِ اُ ] (اِخ ) پسر نخستین یافث موسوم به ترک که ترکان وی را یافث اغلان مینامیدند. اوپس از مرگ پدر قائم مقام وی شد و بغایت عاقل و مردانه و مؤدب و فرزانه بود. (حبیب السیر جزء 1 ج 3 ص 3).
-
مخسنوس
لغتنامه دهخدا
مخسنوس . [ م ُ س ِ ] (اِخ ) مردی بود فرزانه و حکیم . (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 202). نام حکیمی بوده یونانی به غایت عاقل و دانشمند. (برهان ) (آنندراج ). نام یکی از دانشمندان یونان . (ناظم الاطباء) : حکیمی بد و نام او مخسنوس که دانش همی دست او داد بوس .ع...
-
خردومند
لغتنامه دهخدا
خردومند. [ خ ِ رَ م َ] (ص مرکب ) عاقل . زیرک . خردمند. صاحب هوش . صاحب عقل . (از برهان قاطع) (ناظم الاطباء). بخرد. ذولُب ّ. ذونُهْیة. فرزانه : پیش آی کنون ای خردومند و سخن گوی چون حجت پیش آید از حجت مخریش . فرالاوی یا خسروی .با خردومند بیوفا بود این ...
-
مایحتاج
لغتنامه دهخدا
مایحتاج . [ ی ُ / ی َ ] (ع اِ مرکب ) به ضم یای تحتانی در اصل مایحتاج الیه بود به معنی آنچه حاجت کرده شود به سوی آن ، در استعمال لفظ الیه را که صله ٔ آن است حذف نمایند. (غیاث ) (آنندراج ). دربا و هرچیز لازم و ناگزیر. (ناظم الاطباء). دربایست . ناگزیر. ...
-
مجنون
لغتنامه دهخدا
مجنون . [ م َ ] (ع ص ) جنون زده و دیوانه . (غیاث ) (آنندراج ). آنکه عقل وی زایل یا فاسد شده باشد. مؤنث آن مَجنونَه . (از اقرب الموارد). دیوانه شده . دیوانه کرده شده . دیوانه و شوریده و بی عقل . ج ، مَجانین . (ناظم الاطباء). دیوزده . پری زده . مألوس...
-
دیوانه
لغتنامه دهخدا
دیوانه . [ دی ن َ / ن ِ ] (ص نسبی ) از: دیو + انه ، ادات نسبت . (یادداشت مؤلف ). مانند دیو. همچون دیو. در اصل بیای مجهول بوده بمعنی کسی که منسوب و مشابه دیوان باشد در صدور حرکات ناملائم و در آخر این لفظ که «هاء» مختفی است برای نسبت و مشابهت باشد. (غ...
-
المنة
لغتنامه دهخدا
المنة. [ اَ م ِن ْ ن َ ت ُ لِل ْ لاه / لِل ْ ل َه ْ ] (ع جمله ٔ اسمیه ، صوت مرکب ) منت خدای راست . (ناظم الاطباء). سپاس خدای را. شکر خدا راست . رجوع به منت و منة شود : بگذشت ز ناگهان بری بر من زدالمنة ﷲ که بری خوردم از او. (صحاح الفرس ).المنة ﷲ که ای...
-
هرگز
لغتنامه دهخدا
هرگز. [ هََ گ ِ ] (ق ) هگرز. در پهلوی هکرچ به معنی یک بار، هر، هرگز، ابداً، ایرانی باستان : هکرت چیت . (از حاشیه ٔ برهان چ معین ). هیچ وقت . هیچ زمان . (برهان ). هگرز. هرگیز. ابداً. به هیچوجه . (یادداشت مؤلف ) : چرخ فلک هرگز پیدا نکردچون تو یکی سفله...
-
غافل
لغتنامه دهخدا
غافل . [ ف ِ ] (ع ص ) بی خبر. ناآگاه . (دهار). گول . (نصاب ). بیخود. (ترجمان علامه ٔ جرجانی ). بی خرد. نادان که درکارها اهمال و فروگذاری کند. دائر. غارّ. غیهب . غمر: اغترار؛ غافل شدن . تهو؛ غافل شدن . (منتهی الارب ).من و تو غافلیم و ماه و خورشیدبر ای...